YABAN HAYATI
Bir koridor oluşturması ve kışların yumuşak geçmesi nedeniyle Botan Vadisi zengin bir yaban hayatına sahiptir. Bugün Türkiye'nin en nadir türlerinden sayılan çizgili sırtlan Botan'ı halen yoğun şekilde kullanmaktadır. Ayrıca 1970'li yıllarda Türkiye'nin tamamında tükendiği düşünülen leopar 2010 yılında Botan Vadisi'nin güneyindeki Gabar Dağı'nda ortaya çıkmıştır.
Çizgili Sırtlan Hyaena hyaena
Sırtlangiller (Hyaenidae) familyasının Asya kıtasında yaşayan tek türüdür. Familyanın diğer üyelerinden daha küçük olan çizgili sırtlan bir dönem Türkiye'de geniş bir dağılıma sahipken artık sadece birbirinden kopuk popülasyonlar halinde yaşamaktadır. Bu popülasyonların en genişi Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ndedir. Bölgede heftar adıyla bilinen sırtlan Botan Vadisi'nin hemen her kesiminde dağılım göstermektedir. Bunun en büyük nedeni vadide yaygın yapılan hayvancılıktır. Ölen hayvanlar sırtlan için yeterince besin oluşturmaktadır.
Kurt Canis lupus
Köpekgiller ailesinin Dünya'daki en yaygın türü olmasına rağmen kurt birçok ülkede tehlike altındadır. Avrupa ve Amerika kıtalarının birçok bölgesinde kurt popülasyonları yok olmuştur. Türkiye'de ise halen yaygın bulunan tür Botan Vadisi'nde halen yoğun şekilde yapılan geleneksel hayvancılık uygulamaları sayesinde varlığını sürdürebilmektedir.
Oklu kirpi Hystrix indica
Daha çok Akdeniz ikliminin yaygın olduğu bölgelerde yaşayan oklu kirpi Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin birçok kesiminde varlığını sürdürmektedir. Bölgede Kürtçe "sikhor" adıyla bilinen türün tehlike anında oklarını fırlattığı rivayet edilse de bu gerçek değildir. Tehdit edildiğinde uzunluğu 50 cm'ye ulaşan oklarını birbirine sürterek bir ses çıkartır. Tüm Güneydoğu'da olduğu gibi Botan Vadisi'nde de yaygın olarak bulunur ama daha çok geceleri aktif olduğu için görülmesi zordur.
Vaşak Lynx lynx
Türkiye'de leopardan sonra en büyük kedi türüdür. Uzun yıllar Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ndeki varlığını kanıtlayacak verilere ulaşılamamışsa da, 2014 yılında türün bölgedeki varlığına dair somut verilere ulaşılmıştır. Küçük bir kedi olmasına rağmen büyük kediler (leopar, kaplan) gibi iri hayvanları (yaban keçisi gibi) avlayabilmesi nedeniyle vaşak ekosistemde dengeleyici özelliğe sahiptir. Özellikle Botan Vadisi'nin güney yamaçlarını koridor olarak kullanmaktadır.
Küçük akbaba Neopron percnopterus
Mısır akbabası olarak da adlandırılan tür atmacagiller familyasından Neophron cinsinin tek türüdür. Türkiye ve Avrupa'daki en küçük akbabadır. 60-70 cm boyunda, 155-180 cm kanat açıklığındadır. Gövdesi ve kanat örtüleri beyaz, kanat telekleri siyahtır. Leşlerin diğer akbabalardan kalan kısmı ile çöplük ve mezbahalardaki atıklarla beslenir.
Kızıl akbaba Gyps fulvus
Atmacagiller familyasının bir üyesi olan kızıl akbabaların boyları 95-110 cm, kanat açıklıkları ise 230-265 cm arasında değişir. Ağırlığı 6 ila 10 kg arasındadır. Kel başları, geniş kanatlarıyla ve kısa kuyruklarıyla tipik Eski Dünya akbabaları görünümündedirler. Beyaz yakalı bir boğazı ve renkli bir gagası vardır. Vücudun diğer tüyleri ve kanatlar koyu renkli tüylerle kaplıdır. Hem küçük akbaba, hem de kızıl akbaba aynen çizgili sırtlanda olduğu gibi leş yiyerek beslenirler. Ölen hayvanları hemen tüketmeleri sayesinde mikropların doğaya ve diğer canlılara yayılmasının önüne geçmeleri nedeniyle bu leş yiyici türlerin doğada önemi büyüktür.
